Coraz więcej osób decyduje się, by oprócz choinki udekorować światełkami front domu, balkon czy drzewa w ogrodzie. Kolorowe rozbłyski dodają radości i blasku wcześnie zapadającym ciemnościom, sprawiają, że otaczający nas świat wydaje się trochę zaczarowany. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że wszelkie wyroby działające na prąd wymagają właściwego użytkowania i działającej bez zarzutu instalacji elektrycznej.
Wzruszające są chwile, gdy wyciągamy z piwnicy lub pawlacza lampki choinkowe, które pamiętamy jeszcze z naszego dzieciństwa. Takie pamiątki niestety rzadko są już dziś sprawne i bezpieczne - każdego roku trzeba sprawdzić ich działanie, zanim założymy je np. na świąteczne drzewko. O czym jeszcze warto pomyśleć?

Co wybrać - żarówki czy lampki LED?

W większości dzisiejsze świąteczne oświetlenie bazuje na lampkach LED. W sprzedaży są też nadal komplety złożone z tradycyjnych żarówek, więc jeśli jesteś miłośnikiem tego drugiego rodzaju, także znajdziesz coś dla siebie. Sznur żarówek da się łatwiej naprawić, jeśli dysponujesz częściami zamiennymi, ale też istnieje większe prawdopodobieństwo jego uszkodzenia lub przepalenia.
Oświetlenie LED jest nieco droższe, ale bardziej energooszczędne i wytrzymałe. W konsekwencji zakup tego produktu bardziej się opłaca i można się spodziewać, że posłuży nam kilka lat. W przypadku uszkodzenia naprawa nie jest łatwa dla osób, które nie mają obycia z elektryką, wymaga odsłonięcia przewodu i użycia lutownicy. Bezpieczniej będzie kupić nowy zestaw.

Bezpieczna i przemyślana instalacja

Założenie światełek na choinkę nie powinno nastręczać trudności. Trzeba pamiętać, by przed tą czynnością rozplątać łańcuch i sprawdzić jego działanie. Wszelkie niepokojące oznaki, takie jak: niepożądane mruganie, swąd spalenizny czy oczywiście brak świecenia to sygnał, że powinniśmy zaopatrzyć się w nowy komplet. Ewentualnie wymienić wadliwe żarówki (w przypadku tradycyjnej wersji).
Oświetlenie zakładane na zewnątrz musi spełniać większe wymagania niż pokojowe. Przed zakupem zapoznaj się z symbolami na opakowaniu. Po pierwsze zwróć uwagę na oznaczenie IP i towarzyszącą mu dwucyfrową liczbę - pierwsza cyfra to szczelność osłony, druga - wodoodporność. Lampki na domową choinkę mogą mieć IP 20 - to wystarczy. Na zewnątrz kupujemy minimum IP 44, jednak polecamy IP 65. Te ostatnie są droższe, ale na bezpieczeństwie nie warto oszczędzać.
Lampki zewnętrzne będą miały też oznaczenie domu i choinki. Ważne, by były niepalne (symbol trójkąta z literą F) i miały podwójną warstwę izolacyjną (dwa kwadraty).
Przed instalacją mierzymy długość ozdabianych krawędzi np. balustrady, dachu i szacujemy, jakiej długości łańcuchy czy kurtyny LED będą potrzebne. Poza tym oceniamy długość niezbędnego okablowania. Może się okazać, że będzie potrzebny przedłużacz. Kable i inny sprzęt elektryczny do stosowania na zewnątrz mają barwę pomarańczową. Najlepszym rozwiązaniem jest podłączenie instalacji przewodami wyprowadzonymi z budynku na zewnątrz lub użycie gniazda zewnętrznego.
Światełka mają czasem specjalne zaczepy służące do mocowania lub otwory na gwoździe. Bardziej pewnym środkiem jest właśnie zamontowanie oświetlenia za pomocą gwoździ lub zszywek. Daje to większą gwarancję wytrzymałości podczas silnych wiatrów.
Montaż dekoracji przeprowadzamy za dnia. Tak jak wszelkie poprawki. Ważna jest odpowiednia pogoda: bez wiatru i opadów. Najlepiej gdy podczas instalacji współpracują ze sobą dwie osoby.

Jak na bieżąco obliczyć koszty zużycia energii przez oświetlenie świąteczne

Ile energii elektrycznej zużywa dziennie Twoja świąteczna iluminacja i ile to kosztuje, dowiesz się dzięki zamontowanemu na gnieździe miernikowi prądu. Wystarczy odczytać na nim liczbę Watów i pomnożyć ją przez ilość godzin działania oświetlenia. Otrzymasz w ten sposób liczbę kilowatogodzin. Tą wartość z kolei pomnóż przez cenę jednej kilowatogodziny, jaką płacisz swojemu dostawcy prądu. Możesz też skorzystać przy obliczeniach z dostępnych na stronach internetowych kalkulatorów zużycia energii elektrycznej.

Bezpieczne oświetlenie wewnętrzne i zewnętrzne

Każdy sprzęt elektryczny wymaga odpowiedzialnego użytkowania. W okresie świątecznych przygotowań, kiedy w użyciu jest wiele urządzeń, dbajmy o to, by nie przesilać instalacji elektrycznej. Miejmy to na uwadze także przy montażu dodatkowego oświetlenia.
Choinka ozdobiona świetlnym łańcuchem nie może znajdować się w pobliżu źródeł ciepła (piece, grzejniki, kominki). Należy wyłączyć ją na noc i w sytuacjach, gdy nie ma nikogo w domu.
Niektóre zestawy lampek mają dołączony timer - urządzenie, które włącza i wyłącza oświetlenie o ustawionej godzinie. Istnieje też możliwość, by zakupić go oddzielnie.
Lampki choinkowe to nie zabawka, nie pozwalaj, by dzieci używały ich do zabawy.
W przypadku oświetlenia zewnętrznego, sprawdzaj co jakiś czas stan instalacji. Nie dopuszczaj do zatopienia kabli i przedłużacza w wodzie lub śniegu. Muszą one nadawać się do użytku zewnętrznego. Przemoczone kable bez właściwej izolacji grożą porażeniem prądem.
Używaj atestowanych produktów z oznaczeniem CE, które potwierdza, że sprzęt spełnia normy Unii Europejskiej.
Gdy, pomimo podjętych środków bezpieczeństwa, dojdzie do zapalenia się choinki, należy odłączyć lampki od prądu i użyć gaśnicy. Jeśli pożar się rozprzestrzenia, wezwij straż pożarną!

Świąteczne iluminacje to przepiękny dodatek do Świąt. Wymaga jednak odpowiedniego przygotowania i dbania o sprawne działanie przez cały czas. Jeśli masz wątpliwości, czy Twoja instalacja elektryczna jest dobrze przystosowana do rozbudowanych zewnętrznych dekoracji świetlnych - skontaktuj się z elektrykiem.

Artykuł przygotował:
Artykuł przygotował właściciel firmy elektrycznej Opal Wojciech Popławski - elektryk z Warszawy z wieloletnim stażem.